Dijken zijn niet weg te denken uit het Nederlandse landschap. Hun oorspronkelijke functie, met name het vrijwaren van het land voor overstromingen, zoals deze van 1953, wordt vandaag gecombineerd met landschappelijke integratie, recreatie en natuurbehoud. Het maakt de taak van de 23 Nederlandse waterschappen des te zinvoller. Die zijn verantwoordelijk voor het onderhoud van de honderden kilometers dijk. Waterschap Rivierenland – verantwoordelijk voor de dijken in Gelderland, Zuid-Holland, Noord-Brabant en Utrecht – versterkte in 2013 de Lekdijk om aan de veiligheidsvereisten te voldoen.
Traditioneel worden dijken verstevigd met landeigen materiaal. Op enkele plaatsen is de grond daarvoor te zwak, waardoor de diepere zandlagen verschuiven onder druk van het water. In Streefkerk veroorzaakte dit in de jaren 80 een afschuiving van de dijk bij hoogwater. De huizen aan de voet van de dijk werden hierdoor ettelijke meters achteruit geduwd.
Om de veiligheid bij een hoge waterstand te garanderen, integreerde BESIX boorpalen en diepwanden in de diepere grondlagen van de dijk. Als de dijk zelf zou bezwijken, houdt de diepwand alsnog het water tegen.
Aangezien de toepassing van deze techniek voor dijkversterking nagelnieuw was, werd het ontwerp ook door een team van externe experts bestudeerd. De vernieuwde dijk moet zich immers gedurende honderd jaar probleemloos van zijn taak kunnen kwijten. Het ontwerp van BESIX slaagde met vlag en wimpel.
De grootste zorg bij het bouwen van de dijkversteviging was mogelijke schade aan de woningen in de buurt van de dijk. De kwetsbaarheid van de omgeving in combinatie met de gigantische machines die moesten worden ingezet, vergden een enorme precisie en omzichtigheid van de aannemer.
Om de huizen zoveel mogelijk te sparen, plaatste Franki Foundations, dochterfiliaal van BESIX, trillingvrije boorpalen en diepwanden. De plaatsing gebeurde bovendien in verschillende fases, gespreid over een jaar. Zo werd de zachte ondergrond niet te zwaar belast. De nieuwe dijkwand werd zo geplaatst zonder schade aan de omliggende woningen.
“De samenwerking met het expertisebureau van waterschap was erg constructief”, vertelt dijkexpert Christophe Bauduin (BESIX). “De experts stelden open en eerlijk vragen over het ontwerp. De dijk op deze manier versterken was nieuw voor hen en BESIX werd hierin erkend als expert.”
De experts stelden open en eerlijk vragen over het ontwerp. De dijk op deze manier versterken was nieuw voor hen en BESIX werd hierin erkend als expert.
Ook in eigen gelederen plukte BESIX de vruchten van dit project. “We startten met één dijkexpert in het bedrijf”, vertelt Bauduin. “In de loop van het project kon hij zijn kennis delen met collega’s.” BESIX specialiseerde zich intussen verder in dijkversterking met met diverse verterkingstechieken.
“Om zeker te zijn van een voldoende groot draagvlak voor de dijkversterking, maakten we een prioriteit van onze gesprekken met de bewoners op en rond het Lekdijktraject. We poogden zoveel mogelijk wensen en verlangens in het project te realiseren”, aldus Bram De Fockert, projectleider bij waterschap Rivierenland.
De versteviging van de dijk werd op vraag van de omwonenden gecombineerd met de herinrichting van de jachthaven. Op de dijk is ook ruimte voorzien voor nieuwbouwwoningen.
Projectnaam
Dijkversteviging Kinderdijk Schoonhovenseveer (KIS)
Categorie
Kustbescherming, Kademuren
Contracttype
Design & Build
Locatie
Zuid-Holland, Nederland
Stakeholder(s)
BESIX Nederland
Opdrachtgever
Waterschap Rivierenland
Bouwperiode
2014 - 2017
Totale waarde
€ 59.4 miljoen